Oxford’dan Malatya’ya: Yapay zeka üniversiteye hazırlıyor

Oxford Üniversitesi’nde mühendislik öğrencisi olan Bora Demirok, 5 kişilik ekibiyle 6 Şubat depremlerinin yaşandığı şehirlerde üniversiteye hazırlanan öğrenciler için bir yazılım geliştirdi. Yapay zeka altyapısı kullanan program sayesinde depremzede öğrenciler son yılların müfredatına, kitaplarına ve sorularına ulaşabiliyor.

‘Engineering for Humanity’ (İnsanlık için Mühendislik) adlı bir kuruluş oluşturan Demirok; depremzede öğrencilerin en büyük eksikliğinin üniversite sınavına hazırlanmak olduğunu gördüklerini ve bunun üzerine böyle bir sistem kurup Malatya’dan başlayarak uygulamaya aldıklarını anlattı.

YAPAY ZEKA ALTYAPISI KULLANILDI

Bu yıl ABD’nin üniversiteye giriş sınavı Scholastic Assessment Test’ten (SAT) 1600 tam puan alarak İngiltere’nin Oxford Üniversitesi’nde elektrik ve elektronik mühendisliği bölümünde eğitime başlayan Demirok, 6 Şubat depremlerinden sonra kurulan konteyner kentlerde uygulanmak üzere tasarladıkları sistemden şöyle söz etti:

“Biz grup olarak 5 kişiyiz. Hepimiz mühendislik alanında eğitim gören öğrencileriz. Belli bir seviyede de bilgimiz olduğu için bu bilgileri kullandık. Bu süreçte deprem sahasına birkaç defa gittik. Önce Malatya’yı gezdik, konteyner kentlere gittik. Buralarda süren yaşamda çok büyük sorunlar tespit ettik. En büyük eksikliğin, benim yaşımdaki çocukların üniversite sınavına hazırlanmak için yeterli kaynağı bulamaması olduğunu gördük. Büyük deprem faciasında şehirler yıkılmış, gençlerin değil çalışma alanı, yaşama alanları kalmamış. Konteyner kentlerde imkanlar çok kısıtlı. En büyük sorunlardan biriydi bölgede eğitim ve aslında büyük ölçüde atlanan bir konuydu. Barınma bir şekilde karşılandı, diğer ihtiyaçlar da karşılandı ama eğitim çok ciddi aksaklıklara uğruyordu. Önce ihtiyacı tespit ettik ve ihtiyaca uygun bir yazılım hazırladık. Yapay zeka altyapısı kullanan, öğrencilerin seviyesine göre onlara soru veren, kitap ihtiyacı olmadan çalışmalarına olanak sağlayan bir yazılım bu.”

Oxford Üniversitesi Elektrik ve Elektronik Mühendisliği öğrencisi Bora Demirok

‘EKMEK, SU GİBİ İHTİYAÇTI’

Başlangıçta bölgenin su sorununu gidermek üzere harekete geçip, sahada eğitim ihtiyacının farkına vardıklarını söyleyen Demirok, “Aslında biz deprem bölgesine giderken büyük bir eğitim sorunu olduğunu düşünmüyorduk. Bize su filtreleme sistemlerinde sıkıntılar olduğu söylenmişti. Hatta gitmeden bu sorunu gidermek için sponsorluklar bulduk. Ama gittiğimizde eğitim bakımından çok ağır bir tabloyla karşılaştık. Temel ihtiyaçlar nedeniyle bu soruna sıra gelmemişti ama eğitim de ekmek gibi su gibi ihtiyaçtı. Bunu görünce hemen işe koyulduk. Bir saha araştırmasıyla bu alandaki sorunları fark ettik. Her yaştan insanla konuştuk. Ondan sonra ‘ne yapabiliriz’ dedik. Hem teknolojik bilgimizi hem analitik bilgimizi kullandık. Sonuçta biz de sınava hazırlanan öğrencilerdik. Onların hayalleriyle en iyi şekilde empati kurabildiğimiz için sorunlarının en iyi çözümünü de bizim geliştirebileceğimizi düşündük. Önce deprem bölgesindeki koşulları inceledik. Sonra ekiple yazılımı hazırladık ve entegre ettik” dedi.

‘SİSTEM TIKIR TIKIR İŞLİYOR’

Demirok, bu sistemi kurarken nasıl ilerlediklerini şöyle anlattı: “Hem orta öğretim hem de yüksek öğretim kurumlarından bağışlar aldık. Yazılımı bağışlarla gelen bilgisayarlara yükledik. İnternet bağlantısı ve çalışma konteynerleri temin ettik. Öğrencilere uygun bir çalışma ortamı hazırladık. Bir araba dolusu kitap da toplayabildik. Bölgede birçok öğrenci var sınava girecek olan. Coğrafi olarak şanssızlardı. Bizim gibi çalışma koşullarına sahip olma şansını büyük bir faciadan sonra kaybettiler. Bizim yapmaya çalıştığımız, bir hakkın iadesiydi aslında. Arkadaşlarımla birlikte ben bu yazılımı yaşıtlarım için yaptım. Onlara eşit şartlar vermek, potansiyellerini en üst seviyeye çıkarmak için olabildiğince çaba sarf ettik. Biz üniversite sınavına hazırlanırken, bir yandan deprem sahasındaki gençlerin de sınava hazırlanabilmesi için gerekli sistemi kuruyorduk. Ekim ayında üniversiteye başladığımda, bu yıl sınava girecek gençlerin hazırlanabilmesi için kurduğumuz sistem tıkır tıkır işliyordu. Bunun için de çok mutluyuz.”

HEDEFLERİ YAYGINLAŞTIRMAK

Malatya’dan başlayarak etki alanlarını genişletmeyi hedeflediklerini belirten Demirok, “Sistemi önce Malatya’da, Türkiye’nin en büyük konteyner kentinde kurduk. Onların eğitim ihtiyaçlarına çare olabilmek bana kendimi çok faydalı hissettirdi. Çabamız, deprem şehirlerinde ihtiyaç sürdüğü sürece devam edecek. Kitaplar kullanılıyor, yıpranıyor. Çok kitap olsa da bir süre sonra tükeniyor. Deprem bölgesinde kitap tedariki her an takip edilemiyor. Biz daha sürdürülebilir bir şey yapmak istediğimiz için yazılımı kullandık. Bu yazılım, kurduğumuz her yerde her zaman kullanılmaya devam ediyor. Bir veri tabanımız var. O sisteme sorular yükleniyor. Üzerinden 5 yıl da geçse her öğrenci, kaldığı yerden devam edip müfredattan yararlanabilecek. Yazılım bu haliyle gayet sürdürülebilir oldu” diye konuştu.