“`html

Avrupa’da Savunma Yatırımları Artıyor

Rusya-Ukrayna Savaşı’nın ardından artan güvenlik endişeleri, Avrupa’daki pek çok ülkenin savunma harcamalarını artırma yönünde adım atmasına sebep oldu.

Bu durum, Avrupa ülkelerinin savunma bütçelerinde yaptığı artışlarla birlikte, savunma sanayi ve havacılık sektöründeki firmaların hisse senetlerinde hızlı ve dikkat çekici yükselişlere neden oldu.

Eski ABD Başkanı Donald Trump’ın göreve gelmesiyle Avrupa, savunma ve güvenlik stratejilerinde köklü değişiklikler yapma ihtiyacı hissetti.

Trump döneminde ABD ile Ukrayna arasındaki ilişkilerde gerginlik yaşanırken, ABD ve Avrupa arasında ekonomik ve savunma politikalarındaki farklılıklar da belirginleşti.

Trump, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile yürütülen savaş sona erdirme müzakerelerine Avrupa Birliği (AB) ülkelerini dahil etmedi. Diplomasinin yoğunlaştığı bu süreçte, Avrupa’nın masada yer alma isteği ABD tarafından görmezden gelindi.

Ukrayna Cumhurbaşkanı Volodimir Zelenskiy ile Trump arasındaki tartışmanın ardından ABD’nin Kiev’e olan askeri yardımlarını askıya alması, Avrupa’da acil önlem alınması gerekliliği doğurdu.

Trump’ın 20 Ocak itibarıyla göreve başlaması ardından hızla değişen politikalar, AB ve Ukrayna arasındaki ilişkilerin gerilmesine yol açarak Avrupa ülkelerinin savunma harcamalarını artırma kararlarını sürdürmesine neden oldu. Bu yeni kararlar, piyasalarda savunma ve havacılık şirketlerinin hisselerinin yükselmesine zemin hazırladı.

AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Avrupa’nın güvenlikle ilgili sorumluluklarını artırma gereğine vurgu yaparak yeni bir savunma paketi ve yeniden silahlanma planının oluşturulabileceğini dile getirdi. Bu planla birlikte yaklaşık 800 milyar avroluk bir savunma harcaması hedefleniyor.

AB liderleri, 6 Mart’ta düzenlenen olağanüstü zirvede, yeni savunma paketi ve Ukrayna’ya destek konusunu gündeme aldı. Fransa, uzun vadeli savunma stratejisi çerçevesinde yıllık savunma harcamalarını 2030 yılına kadar 3 milyar avro artırma niyetini açıkladı.

İngiltere Başbakanı Keir Starmer, ülkesinin savunma harcamalarını 2027 yılına kadar Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’nın (GSYH) yüzde 2,5’ine yükselteceğini ve bu artışın finansmanı için dış yardım bütçesinin azaltılacağını belirtti.

Almanya’da hükümetin kurulmasını bekleyen partiler, ne zaman borç freninin gevşetileceği ve ihtiyaç duyulan altyapı projeleri için gelecekteki 10 yıllık süreçte kullanılmak üzere 500 milyar avroluk fon oluşturulması konusunda uzlaşma sağladı.

Öte yandan, Almanya’daki Federal Eyaletler Temsilciler Meclisi de altyapı ve iklim için 500 milyar avroluk özel fon oluşturulması kararını onayladı ve savunma harcamalarının borç freni uygulamasından muaf tutulmasına ilişkin öneriyi destekledi.

Avrupa’nın, ABD Dışişleri Bakanlığı’nın Suudi Arabistan’a gelişmiş silah sistemleri satışı onayının ardından, ABD merkezli savunma ve havacılık şirketlerinin hisselerinde olumlu bir etki gözlemlendi.

Avrupa ve Asya Borsalarında Yükseliş

Yılın ilk çeyreğinde, yatırımcılarına büyük kazançlar sağlayan bazı önemli şirketler şunlardır:

• Alman Rheinmetall: %113,5 kazanç
• Güney Koreli Hanwha Aerospace: %92 kazanç
• Fransız Thales: %77,1 kazanç
• İtalyan Leonardo: %72,9 kazanç
• İsveçli Saab: %68,4 kazanç
• Fransız Dassault Aviation: %54,7 kazanç
• İngiliz BAE Systems: %35,8 kazanç
• Rolls-Royce: %31,7 kazanç

ABD merkezli RTX Corporation’ın hisseleri %14,5, Fransız Safran’ın hisseleri %14, Japonyalı Mitsubishi Heavy’nin hisseleri %13,6, ABD’li Northrop Grumman’ın hisseleri %9,1, Almanya’nın Lufthansa’sının hisseleri %9,1, Avrupa merkezli Airbus’ın hisseleri %5,2 ve General Dynamics’in hisseleri %3,4 artış kaydetti.

Bu durum, Avrupa’daki savunma şirketlerinde görülen yükselişin Asya’daki savunma şirketlerinin hisse performansına da yansıdığını gösteriyor.

Öte yandan, ABD’li şirketler arasında L3 Harris Technologies %0,5, Boeing %3,6 ve Lockheed Martin %8,1 değer kaybetti.

Ukrayna-Rusya savaşının sürmesi ve ABD’deki siyasi değişimler, Avrupa hükümetlerini savunma harcamalarını arttırmaya yönlendirirken, Alman silah üreticisi Rheinmetall, satışlarında %25 ila 30 oranında artış beklentisi içinde.

Türkiye’nin önde gelen insansız hava aracı üreticisi Baykar ile İtalyan Leonardo firması arasında insansız sistem teknolojileri konusunda imzalanan ortaklık anlaşması, bu firmaların hisse performansında olumlu bir etki yarattı.

Ayrıca, BAE Systems, Rusya-Ukrayna Savaşı’nın ardından ülkelerin savunma bütçelerini artırmasıyla birlikte rekor düzeyde sipariş aldığını duyurdu. Şirket, geçen yıl 33,7 milyar sterlin değerinde yeni sipariş alırken, toplam sipariş birikimini 77,8 milyar sterline çıkardığını açıkladı.

Amerikan havacılık devi Boeing, işçi grevleri nedeniyle hisse performansında olumsuz etkiler yaşadı. Özellikle bazı savunma programlarındaki maliyet artışları ve işten çıkarmalar nedeniyle şirketin geçen yıl 11,8 milyar dolar zarar ettiğini bildirdi.

Son olarak, ABD ordusunun F-35 hayalet uçağının üreticisi Lockheed Martin Corporation, uçak üretimi ve bakımı konusunda Pentagon’dan fazla ücret aldığı yönündeki iddiaları çözmek için yaklaşık 30 milyon dolar ödeme yapma kararı aldı.

ASELSAN Yatırımcılarına Kazandırdı

Borsa İstanbul’da işlem gören savunma şirketleri, yılın ilk çeyreğinde yatırımcılarına genel anlamda olumlu sonuçlar sundu. Şirketler, projelerine ve faaliyetlerine odaklanarak, Avrupa’nın savunma bütçelerini artırma kararının Türk savunma sanayi ürünlerinin de dikkat çekmesine yol açtı.

Avrupa’nın savunmasında köklü bir dönüşüm yaşanırken, Türk savunma şirketleri, yalnızca ekipman tedarikçisi değil, geleceğin Avrupa savunma yapısının inşasında da önemli bir rol üstlenmeye başladı.

Bu gelişmeler ışığında, yılın ilk çeyreğinde yatırımcılarına yüksek kazançlar sunan bazı şirketler şunlardır:

“`